Przeciwdziałanie praniu pieniędzy – nowa ustawa

Dnia 13 lipca 2018 roku weszła w życie zupełnie NOWA ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowania terroryzmu. Celem nowych przepisów jest dostosowanie prawa krajowego do regulacji UE. Przedsiębiorcy, zajęci w tym czasie dostosowaniem do RODO, mogli nie zauważyć zmian i obowiązków, jakie nakłada na nich nowa ustawa.

1. Nowe podmioty obowiązane:

A. przedsiębiorcy, którzy:

  • świadczą usługi polegające m.in. na tworzeniu i odsprzedaży spółek;
  • pełnią funkcję bądź umożliwiają innej osobie pełnienie funkcji członka zarządu spółki lub podobnej funkcji w spółce;
  • wynajmują innym przedsiębiorcom (zwłaszcza spółkom) siedzibę albo sam adres rejestrowy (zarówno wynajmujący jak i tzw. wirtualne biura);
  • działają lub umożliwiają innej osobie działanie jako powiernik trustu.

B. kantory walut;
C. przedsiębiorcy udostępniający skrytki sejfowe;
D. firmy pożyczkowe.

Co ciekawe w sposób nieświadomy zakres ustaw może okazać się ogromny zwłaszcza z uwagi na objęcie nią:

  • podmiotów które wynajmują innym przedsiębiorcom siedzibę / biuro / wirtualny adres. Niejednoznaczność tej regulacji skłania do postawienia tezy, iż nie chodzi wyłącznie o właścicieli biurowców / centrów handlowych ale także firmy które ubocznie wynajmują wolne lokale które posiadają we własnej siedzibie;
  • przedsiębiorców w zakresie, w jakim przyjmują lub dokonują płatności za towary w gotówce o wartości równej lub przekraczającej równowartość 10.000 EUR, bez względu na to, czy transakcja jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja, czy kilka operacji, które wydają się ze sobą powiązane.

Niezależnie od nowych podmiotów, ustawa obejmuje także podmioty które również dotychczas były zobowiązane do przeciwdziałania praniu pieniędzy: banki, instytucje finansowe, SKOKI, krajowe instytucje płatnicze, firmy inwestycyjne, pośrednicy ubezpieczeniowi, pośrednicy nieruchomości, notariusze, adwokaci, radcowie prawni, doradcy podatkowi, biegli rewidenci, biura rachunkowe, niektóre stowarzyszenia.

2. Zdefiniowano instytucję trustu

W celu prawidłowego wykonania unijnych przepisów, polski prawodawca wprowadził definicję instytucji trustu, która jest nowością w polskim prawie.

3. Obowiązki podmiotów objętych przepisami ustawy:

Podmioty obowiązane muszą dokonać następujących czynności:

  • Sporządzić własną ocenę ryzyka, nie później niż w ciągu 6 miesięcy od daty wejścia w życie ustawy (czyli do dnia 13.01.2019 r.), w formie papierowej lub elektronicznej oraz aktualizować ją nie rzadziej niż co 2 lata;
  • Na bieżąco dokonywać analizy przeprowadzanych transakcji, w celu wykrycia wśród nich transakcji podejrzanych, czyli takich „które mogą wskazywać na ich związek z przestępstwem prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu oraz transakcji nietypowych”;
  • Stosować wobec swoich klientów środki bezpieczeństwa finansowego;
  • Identyfikować ryzyko prania pieniędzy i finansowania terroryzmu oraz dokonywać oceny jego poziomu;
  • Dokumentować rozpoznane ryzyko;
  • Wprowadzić wewnętrzną procedurę w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, która określa stosowane zasady postępowania – w tym m.in. działania podejmowane w celu ograniczenia, rozpoznania oraz zarządzania ryzykiem, środki stosowane do zarządzania ryzykiem, zasady stosowania środków bezpieczeństwa finansowego, zasady przechowywania dokumentów oraz informacji;
  • Wprowadzić wewnętrzną procedurę whistleblowingu (tj. postępowanie w spr. tzw. sygnalistów).

4. Powstanie jawny Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych.
5. Kary za naruszenie przepisów ustawy:

Za naruszenie przepisów ustawy grożą kary administracyjne takie jak:

  • Publikacja informacji o instytucji obowiązanej oraz zakresie naruszenia przepisów przez nią w BIP na stronie urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych;
  • Nakaz zaprzestania podejmowania przez instytucję obowiązana określonych czynności;
  • Cofnięcie zezwolenia lub koncesji;
  • Zakaz dla osoby odpowiedzialnej za naruszenie przepisów pełnienia obowiązków na stanowisku kierowniczym – nie dłużej niż przez 1 rok;
  • Kary pieniężne – maksymalna wartość kary uregulowana w przepisach ustawy wynosi 5.000.000 Euro lub 10% obrotu wykazanego w ostatnim zatwierdzonym sprawozdaniu finansowym za rok obrotowy.

Nieprzestrzeganie nowej ustawy nie ustępuje w skutkach przepisom RODO, a pomimo tego ustawa przeszła bez większego echa.

Udostępnij na…

Warto Przeczytać

Bartosz Nadra

Adwokat | Partner Zarządzający

#czasnafaktoring

Pierwszy w Polsce blog o prawnych aspektach faktoringu

Łukasz Jaśkowiak

Adwokat | Partner Zarządzający

#czasnanieruchomości

Blog poświęcony szeroko rozumianemu prawu nieruchomościowemu

Piotr Szwechłowicz

Radca Prawny | Partner Zarządzający

#czasnatransport

Witaj na blogu poświęconym transportowi publicznemu oraz branży TSL.