W dniu 6 marca 2019 roku w Hotelu Marriott w Warszawie odbyła się druga edycja „Risk and Supervision Meeting” organizowanego przez CRIF. ‘Must-attend’ event dla osób zarządzających ryzykiem i odpowiedzialnych za rozwiązania antyfraudowe, zwłaszcza w branży faktoringowej i leasingowej. Patronami konferencji byli m.in. Polski Związek Faktorów i Związek Polskiego Leasingu.
Poniżej moja relacja z eventu oraz spostrzeżenia pod kątem branży faktoringowej z naciskiem na jej aspekty prawne.
Event rozpoczęto od podsumowania ankiety antyfraudowej w branży leasingowej i faktoringowej. Pomimo tego, iż jej wyniki nie stanowią danych statystycznych, można z nich próbować wyczytać pewne tendencje branżowe. A do nich na pewno możemy zaliczyć stopniowe digitalizowanie się przestępców i zwiększenie liczy cyberataków oraz prób wyłudzeń on-line, jak również postępującą profesjonalizację podmiotów dokonujących wyłudzeń. Szacowana liczba zablokowanych prób fraudów w ilości ponad 500 w roku 2018 musi dawać do myślenia, podobnie jak szacowane potencjalne wartości prób oszustw na ok. 100.000.000 zł. Zestawiając ww. kwoty z wykrytymi fikcyjnymi fakturami na ok. 29.000.000 zł należy dojść do wniosku, iż prewencja antyfraudowa jest elementem systemu compliance i ryzyka na którym niewątpliwie nie warto oszczędzać. Omówiono również sygnalizowane przez ankietowanych metody walki z nadużyciami, techniki ich wykrywania oraz przeszkody utrudniające skuteczne wykrywanie fraudów.
Krótki wykład o cyfrowej tożsamości użytkownika i śladów urządzenia pozostawianych w sieci jako skutecznych narzędzi detekcji i zwalczania nadużyć niewątpliwie zainteresował słuchaczy. Na pewno wielu z nich w myślach rozważało możliwość wprowadzenia omawianych rozwiązań pod kątem własnych aplikacji faktoringowych. Technologia może stanowić ciekawe narzędzie w kontekście ewentualnych sporów o tożsamość użytkownika, który np. zgłosił fikcyjne faktury w aplikacji faktoringowej. Łatwo bowiem wyobrazić sobie spór dotyczący tego kto zgłosił faktury i związane z tym próby zrzucania odpowiedzialności na inną osobę.
Z punktu widzenia tematyki Bloga, ciekawie wypadł panel dyskusyjny „Nowoczesne technologie antyfraudowe”, w którym swoje spojrzenie na rozwój ryzyka antyfraudowego przedstawili uczestnicy dyskusji. W pewnym sensie dyskusja toczyła się w kierunku „human” vs „machine” pod kątem technologii antyfraudowych, ale chyba nikt z jej uczestników nie miał wątpliwości, iż przy faktoringu regularnym (innym niż mikro) human factor nadal jest niezastępowalny i tradycyjne metody antyfraudowe, łącznie z „nosem” i instynktem na obecnym etapie rozwoju techniki są niezastępowalne. Zwrócono uwagę na kwestię reputacji branży finansowej i jej fragmentarycznego zachwiania. Wskazano także na kwestię potrzeby jasnego rozróżniania prawdziwego faktoringu od pożyczki bazującej na fakturze VAT i związanymi z tym kwestiami podatku VAT. W tym miejscu warto wspomnieć, iż PZF przygotowuje kodeks etyki w faktoringu, którego celem jest m. in. zobowiązanie do przejrzystości i uczciwości w działaniu w ramach branży faktoringowej, w tym oferowanych produktów i usług.
W toku eventu zostały omówione również nadchodzące zmiany prawne w postaci zwłaszcza:
- ustawy wprowadzającej RODO i związanymi z nią zmianami dot. scoringów (o której pisałem tutaj);
- ustawy o zatorach płatniczych, w tym zwłaszcza kwestii rekompensaty (o której pisałem tutaj, aczkolwiek z uwagi na wprowadzone zmiany do tematu niewątpliwie jeszcze powrócę),
- ustawy z dnia 9.11.2018 r. ‘post-getback’ dot. ochrony inwestorów przy emisji obligacji i zmianach zasad emisji obligacji (obowiązek korzystania z agenta emisji, dematerializacja obligacji, wymóg rejestracji w KDWP itp.);
- Rozporządzenia UE w sprawie europejskich dostawców usług crowdfundingu dla przedsiębiorstw.
O dwóch ostatnich regulacjach nie pisałem na Blogu z racji jego ram prawnych ograniczonych do branży faktoringowej.
W panelu „Obawy i skutki ubiegłorocznych zmian w prawie” omówiono głównie doświadczenia firm z branży leasingowej i faktoringowej (zwłaszcza działów compliance/prawnych) z wdrażania RODO, nowego AML-a, split payment i szeregu związanych z tym wyzwać.
Niewątpliwie zapamiętany zostanie również wykład dotyczący praktycznych spostrzeżeń pod kątem przygotowania się do kontroli GIIF, co w kontekście problemów branży związanych z raportowaniem transakcji, dostosowaniem software do nowego AML-a i prowadzeniem identyfikacji beneficjenta rzeczywistego na pewno zaciekawiło słuchaczy.
W Panelu „potrzeby rynku, a możliwości technologii – Klienci o CRIF” dyskutowano m.in. o znaczeniu rozwiązań nowoczesnych technologii antyfraudowych pod kątem wyłapywania nadużyć.
Mam nadzieję, że Konferencja Risk & Supervision powróci za rok w trzeciej edycji.
